Ankara-Polatlı’ya 30 km mesafedeki Gordion’da dünyanın en eski ahşap mezarını barındıran bir tümülüs bulunuyor ve bu mezar Friglerin en önemli krallarından Midas’a ait… Devasa tümülüsün içindeki mezar; ardıç, çam ve sedir ağaçlarından yapılmış fakat kralın kemikleri burada değil, şehir merkezindeki Anadolu Medeniyetleri Müzesinde  bulunuyor.

Şanlıurfa’ya 22 km mesafede bulunan Göbeklitepe, insanlık tarihinin 12.000 yıllık geçmişi olduğunu ortaya çıkardı ve dünyanın kendi geçmişine dair bildiklerini ters yüz etti. Keşif hikâyesi ise, iki köylünün 1980’lerin sonlarında toprak sürerken bulduğu bir heykeli Şanlıurfa Arkeoloji Müzesine teslim etmesi ve Urfa’da kazı yapan arkeologların bu heykeli görmesiyle başlıyor.

Eski İngilizcede “asılı taşlar” anlamına gelen stonehenge, İngiltere’de bulunmakta… 17’si hâlâ ayakta olan 30 taştan en büyüğü 9 metre boyunda ve 25 ton ağırlığında. Çember şeklinde dizilmiş taşların tutulmaları önceden tahmin edebilmek için yapıldığı düşünülüyor. Nereden, ne şekilde getirildikleri konusu ise bir muamma…

Keops Piramitleri’ni bilirsiniz; isimlerini inşa ettiren firavunlardan alan Keops, Kefren ve Mikerinos piramitlerini kapsar. Aynı bölgede bulunan “aslan” formundaki Gize sfenksi ise dünyanın en büyük taş heykelidir. Antik Mısır’da Firavun mezarlarını koruduğu düşünülen bu heykel, 73.5 m uzunluğunda, 6 m genişliğinde ve 20 m yüksekliğindedir.

Minos uygarlığının başkenti olarak Knossos, günümüzde dünyanın en eski kalıntılarını barındırıyor ve bu antik kent Yunanistan’ın en büyük adası Girit’te bulunuyor. Knossos Sarayı ise bu antik kentte bulunan ve ana hatlarıyla günümüze ulaşmayı başaran en önemli yapılardan biri. Sarayın inşa tarihinin M.Ö. 1900’lere kadar gittiği düşünülüyor.

M.Ö. 3200’lerde inşa edildiği düşünülen Newgrange, 1699 yılında fark edilmiştir. İrlanda’da bulunan anıt ilk önce mağara olarak nitelenmiş, sonra mezar alanı olduğu düşünülmüş ve ardından astronomiyle ilgisi olduğu anlaşılmıştır. Tarih öncesi pek çok yapıda olduğu gibi yapım aşamasına dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

İskoçya’nın Skerrabra isimli tepesindeki çimlerin 1850’deki şiddetli fırtına nedeniyle sökülmesi ve taş duvarların belirmesi ile 1868’de başlatılan kazılar, arkeologları 5000 yıl önceki Skara Brae yerleşmesine ulaştırmış. Yapılan analizler bu ilginç yapının M.Ö. 3200 ile 2200 tarihleri arasında yapıldığını ortaya koyuyor.

İtalya’nın Roma şehrinde bulunan ve Antik Roma döneminden kalan Pantheon, dünyada en iyi korunan ve mimari açıdan hayranlık uyandıran eski yapılar arasında gösteriliyor. Ünlü kimseler için yapılan mezar anlamındaki Pantheon hiçbir dönem atıl kalmamış; 7. yüzyıldan bu yana da kilise olarak kullanılmaktadır.